Ar-Ka

Jan Franciszek Czartoryski przychodzi na świat 19 lutego 1897 r. w Pełkiniach jako szóste dziecko Witolda i Jadwigi Czartoryskich. Dom, w którym wzrasta wypełniony jest troską rodziców o świadome wychowanie dzieci w wierze.

Po maturze zdanej w Krakowie w Cesarsko-Królewskiej II Szkole Realnej rozpoczyna studia  we Lwowie, które skończy z tytułem inżyniera architekta.  W roku 1920 przerywa naukę i bierze udział w wojnie polsko-bolszewickiej w dowództwie Armii Ochotniczej  oraz w obronie Lwowa. Jego męstwo na polu bitwy zyskuje uznanie, dowodem czego jest przyznanie Krzyża Walecznych.
W 1921 roku Jan wracana studia we Lwowie. Jest zaangażowanym i twórczym organizatorem katolickim: współuczestniczy w założeniu Stowarzyszenia Katolickiej Młodzieży Akademickiej "Odrodzenie" oraz „Związku Rycerzy Chrystusowych pod wezwaniem świętego Dominika”, tzn. Związku Rekolekcyjnego św. Dominika.

W 1926 Jan wyjeżdża do Francji i Belgii, gdzie uczestniczy w rekolekcjach prowadzonych przez o. Benoit d`Argentien'a OP. Po powrocie
wstępuje do seminarium duchownego we Lwowie. Po krótkim pobycie je opuszcza, a rok później, 18 września 1927 roku, przyjmuje w Krakowie w kaplicy św. Jacka habit dominikański i rozpoczyna nowicjat. W Zakonie kaznodziejskim przyjmuje imię Michał. W 1931 roku otrzymuje święcenia kapłańskie, a po ukończeniu studiów teologicznych w 1932 roku, zostaje wychowawcą braci nowicjuszy, i wkrótce później studentów.

o. Michał (1927 r):

Cel życia zakonnego. Czy stoi on mi przed oczyma? Czy wiem, do czego dążę? Celem tym jest zupełne oddanie się na służbę Bogu. Zupełne, całkowite, bezapelacyjne, począwszy od codziennych najdrobniejszych obowiązków rozumianych przez najczulsze sumienie, poprzez strapienia, bóle, krzyże, oschłości — aż do męczeństwa. To zupełne oddanie się Bogu na służbę — oznacza jeden wyraz: miłość... ona wszystko może.


Ojciec Michał w zakonie wykorzystuje swoją wiedzę inżynierską: jako architekt nadzoruje budowę na warszawskim Służewie, która kończy się w 1937 r. 

Tworzy również projekty świeczników, kielichów, ornatów i innych przedmiotów liturgicznych.


W 1936 roku o. Michał zostaje dyrektorem Trzeciego Zakonu, a rok później obejmuje kierownictwo sekcji zagadnień filozoficzno-religijnych warszawskiego koła „Odrodzenia”. Podczas cyklicznych spotkań realizowano m.in. kurs filozofii świętego Tomasza z Akwinu. Tak Prof. Stefan Swieżawski podsumowuje przedmiot zainteresowań „Odrodzenia” ( wypowiedź 1997 r):

Mistrzami naszego myślenia byli ks. Władysław Korniłowicz i o. Jacek Woroniecki OP. To dzięki nim cała nasza formacja intelektualna opierała się na filozofii i teologii św. Tomasza. Kierowaliśmy się zasadami: uniwersalizmem, czyli nie uważać cząstkowego rozwiązania za jedyne, zawsze trzeba patrzeć szerzej; obiektywizmem, to znaczy szacunek dla rzeczywistości i wyważony osąd; realizmem, który polegał na przekonaniu, że chrześcijanin powinien żyć chwilą obecną (bo najważniejsze jest „teraz”) i robić swoje.

Po wybuchu II Wojny Światowej w 1939 r. dominikański klasztor na warszawskim Służewie zostaje zajęty przez Wehrmacht, z wyjątkiem kilku pomieszczeń pozostawionych braciom. O. Michał przenosi się do Krakowa, po czym w 1944 r wraca do Warszawy na Służew.

Wybuch powstania warszawskiego 1.08. zatrzymuje o. Michała na Powiślu. 2 sierpnia 1944 roku o. Michał zgłasza się do dowództwa III Zgrupowania A.K. „Konrad” i zostaje mianowany jego kapelanem. Kiedy z początkiem września oddziały powstańcze wycofują się z Powiśla do Śródmieścia, o. Michał pozostaje z rannymi, nie korzystając z możliwości ewakuacji.

Dnia 6 września 1944 roku Powiśle zostaje zajęte przez niemieckie oddziały. Niemcy wkraczają do szpitala urządzonego w piwnicy budynku na rogu ulic Smulikowskiego i Tamka. Znajdujący się w środku chorzy zostają rozstrzelani wraz z ich kapelanem. Ich ciała zostają spalone, i pomimo próby przechowania ocalałych resztek nie udało się zidentyfikować ciała o. Michała.

 

Michał Czartoryski został wyniesiony na ołtarze jako jeden z 108 męczenników II wojny światowej beatyfikowanych podczas uroczystej Mszy św. 13 czerwca 1999 r. w Warszawie na pl. Józefa Piłsudskiego.

 

Opracowała: Agata Woźniak-Ciach

 

 

Więcej informacji na temat bł.o. Michała Czartoryskiego:

http://www.czartoryski.dominikanie.pl/index.php